Vanmat á kvennastörfum og launajafnrétti

Atvinnutekjur kvenna eru enn um 21% lægri en karla. Helsta ástæða launamunar kynjanna er kynjaskiptur vinnumarkaður og vanmat á hefðbundnum kvennastörfum. Vinnudagar kvenna af erlendum uppruna eru lengri og óreglulegri en almennt meðal kvenna á Íslandi og laun þeirra lægri. Konur sem starfa við ræstingar og umönnun barna fá lægstu launin í íslensku samfélagi. Fjárhagslegt sjálfstæði er forsenda þess að tryggja öryggi og frelsi kvenna og kvára. Stjórnvöld þurfa að standa með konum og kvárum og fara í aðgerðir.

Leiðrétta kerfisbundið vanmat á kvennastörfum

Staðan:

Vinna er hafin á gerð virðismatskerfis fyrir öll störf hjá ríkinu. Sveitarfélög hafa innleitt virðismatskerfi (starfsmat) sem tekur þó aðeins til grunnlauna.

Tryggja að hægt sé að bera saman jafnverðmæt störf þvert á vinnustaði

Staðan:

Vinna er hafin á gerð virðismatskerfis fyrir öll störf hjá ríkinu. Sveitarfélög hafa innleitt virðismatskerfi (starfsmat) sem tekur þó aðeins til grunnlauna.

Klára vinnu við heildstætt virðismatskerfi og endurskoða starfsmat sveitarfélaga

Staðan:

Vinna er hafin á gerð virðismatskerfis fyrir öll störf hjá ríkinu.
Sveitarfélög hafa innleitt virðismatskerfi (starfsmat) sem tekur þó aðeins til grunnlauna.

Tryggja sambærilegt kerfi fyrir viðbótarlaun

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Koma á samningaleið sem auðveldar einstaklingum að reisa jafnlaunakröfur. Setja reglur um launagagnsæi byggða á fyrirmynd ESB, en taka sérstakt tillit til íslenska vinnumarkaðarins, og tryggja virkt eftirlit.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Ólaunuð vinna kvenna og umönnunarábyrgð

Konur þurfa oftar að minnka við sig launaða vinnu til að sinna ólaunaðri vinnu innan veggja heimilisins. Yfir helmingur barna fær ekki leikskólapláss fyrr en eftir 18 mánaða aldur. Umönnunarbilið bitnar verr á tekjum, tækifærum og lífeyrisréttindum mæðra en feðra. Tekjur mæðra lækka um 30-50% við fæðingu barns og á þriðja ári eru þær enn umtalsvert lægri en áður. Tekjur feðra lækka um 3-5% við fæðingu en eftir ár eru þær orðnar þær sömu og áður. Einstæðar mæður eiga mjög erfitt með að ná endum saman.

Lögfesta rétt barna til leikskólavistar strax að loknu fæðingarorlofi

Staðan:

Starfshópur að störfum, niðurstaða liggur ekki fyrir.

Afnema skerðingar á lægstu greiðslum í fæðingarorlofi og tryggja að fæðingarorlofsgreiðslur verði aldrei lægri en lágmarkslaun

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Kynbundið ofbeldi

Um 40% kvenna hafa orðið fyrir ofbeldi á lífsleiðinni, en trans fólk, þ.m.t. kvár og annað kynsegin fólk, fatlaðar konur og konur af erlendum uppruna eru líklegri til að verða fyrir ofbeldi en önnur. 15% stúlkna í 10. bekk og 6% stráka hafa orðið fyrir kynferðislegu ofbeldi af hendi annars unglings. Ofbeldi í netheimum getur verið jafn alvarlegt og ofbeldi í raunheimum, en 58% stúlkna og 35% drengja hafa orðið fyrir stafrænu kynferðisofbeldi.

Brotaþolum sé tryggð fullnægjandi þjónusta, s.s. túlkaþjónustu og aðgengi, í samskiptum við opinberar stofnanir. Í þessu felst að færniuppbygging, sérstaklega í tengslum við stöðu jaðarsettra hópa, sé gerð skyldubundin. Þetta á við um dómara, ákærenda, lögregluna og aðra sem koma að málum er varða kynbundið ofbeldi.

Staðan:

Túlkaþjónusta í boði á ýmsum stjórnsýslustigum, en ekki hjá lykilstofnunum eins og sýslumanni. Aðgengi víða ábótavant á margvíslegan máta.
Færniuppbygging t.a.m. lögreglu í málefnum er varða hinsegin fólk er í innleiðingu en mikil vinna eftir.

Endurskoða lög um nauðganir og önnur kynferðisbrot og annað kynbundið ofbeldi, til að fanga meðal annars brot í netheimum og á samskiptamiðlum.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Hefta aðgengi ungmenna að klámi með aðgangsstýringu.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Kynjafræði, hinseginfræði og menntun um birtingarmyndir kynbundins ofbeldis og samskiptafærni verði færð inn í námskrá grunn- og framhaldsskóla.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Tryggja aðgengi ungs fólks að nafnlausri ráðgjöf og spjalli við ráðgjafa.

Staðan:

Tímabundin fjármögnun og takmarkaður þjónustutími.

Brot á nálgunarbanni hafi afleiðingar þannig að bannið hafi áhrif og lögreglan fái rýmri heimildir til að beita nálgunarbanni.

Staðan:

Í vinnslu hjá Dómsmálaráðuneytinu.

Sett verið lög um vernd uppljóstrara í kynferðismálum sem nái til brotaþola sem greina frá ofbeldi.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Hatursorðræða á grundvelli kynjamisréttis, kvenhaturs og aðrar tegundir hatursorðræðu á grundvelli kyns, verði gerð refsiverð.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.

Tryggja afkomu, húsnæði og vernd til að auðvelda fólki að komast úr vændi og/eða mansali.

Staðan:

Hefur ekki verið gert.